'Breaking the rules'.

'De late Rembrandt'
12 februari 2015 t/m 17 mei 2015
Meer dan 100 werken uit topmusea en privé-verzamelingen van over de hele wereld zijn te zien. Rembrandt maakte volgens het Rijksmuseum in deze periode van zijn leven  zijn meest gedurfde, individualistische en intieme werk en het was de “meest onderscheidende, vernieuwende en uitzonderlijke fase in zijn carrière”.

Nonchalance en durf, liefde voor het ambacht en een ongekende virtuositeit is wat we zien. Naast de portretten zijn er de uitgebeelde verhalen. De mise en scene, acteurs, kostuums het decor, alles in dienst van de bijbelse of mythologische verhalen, op eigenzinnige manier weergegeven. 

Volgens de Leidse kunsthistorica dr. Marion Boers dateert het idee dat een genie zich van zijn vakgenoten onderscheidt met eigenzinnig en tegendraads gedrag al uit de klassieke oudheid. Zijn latere ruwe manier van schilderen had volgens haar dan ook weinig te maken met non-conformisme en oorspronkelijkheid. Rembrandt maakte bewust de keuze voor die manier van werken om te kunnen wedijveren met beroemdheden van weleer, in het bijzonder de door hem bewonderde Titiaan. De ruwe schilderstijl die hij hanteerde moet in verband worden gebracht met een zelfbewuste manier van optreden die hem ertoe bracht om zijn schilderijen, net als Raphael, Michaelangelo en Titiaan, alleen met zijn voornaam te signeren. Ernst van de Wetering, alom erkend Rembrandt deskundige, zegt over die lossere schilderstijl dat Rembrandt lange tijd trachtte zijn figuren zo beweeglijk mogelijk weer te geven maar daarin hopeloos vastliep. Volgens hem bestond de ‘grote koerswijziging’ in het verschuiven van de beweging naar de schetsmatig aangebracht verf  ‘die als het ware zélf beweegt’. 

---

Als schilder ben ik behept met een analytische blik. Zijn fenomenale schildertechniek en expressief materiaalgebruik zijn het die indruk op me maken. Niet het schouwspel, de weergave van het verhaal, compositie of het zo geroemde gebruik van clair/obscur, de veel geprezen licht/donker techniek waarin hij een navolgeling is geweest van Caravaggio. Frans Hals, tijdgenoot van Rembrandt, schilderde ook in die snelle, gewaagde techniek en wordt als de voorloper van de impressionisten beschouwd.  Die losse stijl was niet zozeer niet gewenst, maar eerder onnavolgbaar.  Alleen de meesters Hals en Rembrandt waren vakman genoeg en konden er mee uit de voeten.

---

Mouw van bruidegom 'het joodse bruidje'

het tafelkleed van ' de staalmeesters'

De magie van de illusie is  het grootst met de neus bovenop de schilderijen. Mocht iemand graag de abstracte waarden in Rembrandt's werk willen ontdekken dan kan dat overvloedig in deze fraaie compacte expositie.

---

' to break the rules you must first master them' en als dat voor iemand geldt...