Meester Breitner

Expositie Stadsarchief Amsterdam tot 1 febr. 2015
'Breitner in Amsterdam'
Op de tentoonstelling is werk te zien uit de collecties van het Rijksmuseum en het Stadsarchief. Ook worden er bekende en onbekende schilderijen en aquarellen getoond uit onder meer het Teylers Museum, het Gemeentemuseum Den Haag, Museum Kröller-Müller en Museum Boijmans Van Beuningen, aangevuld met bijzondere bruiklenen uit particuliere verzamelingen. 

---

Boeiende en inspirerende expositie met veel aan schilderijen gerelateerde foto's en schetsen van Amsterdam. Ik laat overigens geen kans onbenut om, zoals zo fraai gemeld in de diverse persberichten van deze expositie, 'over Breitner's schouder mee te kijken naar het Amsterdam van zijn tijd'.  Wat een geweldige sfeerbeelden zijn het!  De expositie laat Breitner's belangstelling voor de veranderende wereld in de stedelijke omgeving zien. 
Een wereld treffend weergegeven in de voor hem zo kenmerkende 'naar het leven geschilderde' realistische stijl. 

Breitner hield van stemmige  weersomstandigheden.  
Hij vond Amsterdam op die momenten op zijn mooist en ik begrijp dat heel goed.  Zijn werk wordt meestal geassocieerd  met grote, donkere schilderijen. Interessant zijn dan ook de zonnige schilderijtjes die hij gemaakt heeft van de stad.   Er hangen er een paar in het stadsarchief.

---

Niet als enige, maakte Breitner  gebruik van fotografie als hulpmiddel bij het maken van zijn schilderijen. Dit in zijn tijd betrekkelijk nieuwe en revolutionaire medium heeft hem een geweldige impuls gegeven. Dit is duidelijk te zien in de levendige snapshot-achtige Amsterdamse straatbeelden. Het leidde tot een wisselwerking tussen zijn schilderkunst en zijn fotografie. Breitner was erop uit om het leven zo waarheidsgetrouw mogelijk te schilderen en een registratie van de observatie middels dit nieuwe middel voldeed prima naast de talloze  schetsen die hij maakte. Zijn werk doet daarom nog steeds modern aan.  Ondanks het feit dat de toenmalige kunstkritiek het gebruik van de camera veroordeelde  zou dit apparaat hem blijven boeien. Fotografie is als kunstvorm wereldwijd erkend en de camera is voor een schilder een onmisbaar instrument  geworden.  Net zoals inmiddels voor vele kunstenaars digitale grafische technieken niet meer weg te denken zijn bij het maakproces.

---

Op de expositie hangt ook dit tekstje.  
Het is nu begin februari en hier is eindelijk wat sneeuw gevallen. Als het land weer wit is wordt ik getroffen door een soort elfstedenkoorts. Reken maar dat ik er op uit ga. Rondje Friesland, dwalen door Amsterdam zijn bij winterweer vaste prik.  

---

Breitner's vrije schetsmatige schilderstijl is nog altijd erg populair. Veel van mijn 'losser' werkende collega's zijn dan ook schatplichtig aan hem. Voor hen, en trouwens ook voor mijzelf, is de man een geweldige inspiratiebron.  Amsterdam ís en blijft de mooiste stad van Nederland en Meester Breitner blijft een toonaangevend schilder.

(Het Stadsarchief Amsterdam bewaart een collectie van maar liefst 263 glasplaatnegatieven van Breitner. 
Deze collectie, die in 1997 de kern vormde van een expositie in het Archief, is nu via Internet te zien: Beeldbank Amsterdam  en via de site van het RKD Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag)

---